Adkryty list da biełaruskaha narodu (Luty, 2003 hod)

Darahija maje Braty j Siostry Biełarusy, 25-ha Sakavika 1918-ha hodu, Rada Biełaruskaj Narodnaj Respubliki abvieściła Biełaruś niezaležnaj, demakratyčnaj dziaržavaju. Narod naš ŭžo tady razumieŭ, što tolki volnym ad čužoj akupacyji jon moža asiahnuć metu kožnaha narodu – być haspadarom u svaim domie.

Kab my tady mieli mahčymaść abaranić našuju novazdabytuju niezaležnaść, to naš kraj zajmaŭ by ciapier pačesnaje miejsca pamiž inšymi volnymi narodami śvietu. My žyli b pa-ludzku, nie bajučysia havaryć toje, što dumajem, dy hałasavać za tych kandydataŭ, jakija hatovyja najbolš zrabić dziela našaha dabra dy dziela dabra našaje Baćkaŭščyny. Našaju metaju nia było b uciačy za miažu ŭ pošukach voli dy kavałku chleba, a adbudavać naš kraj, tak jak heta robiać našyja susiedzi. Naš narod pracavity, talenavity, razumny. Niama toj mety, jakoj my nie mahli b asiahnuć.

Ale ž vyšla jano jinakš. Nas akupavała najbolš źvierskaja ŭ historyi čałaviectva imperyja. Dziakujučy “braterskaj Rasieji”, za 20-taje stahodzdzie Biełaruś straciła bolš za pałovu svajho nasielnictva. Nas vyvozili, rasstrelvali, katavali. Brali nam našuju majomaść, našuju pamiać, našuju movu. A my hladzieli na ŭsio heta j čakali, što niešta źmienicca biaz našaha ŭdziełu.

Byli časy, kali heta było zrazumieła. Narod namahaŭsia nejak vyžyć.

Ciaper ža, śviet nas nie razumieje. Nie razumieje narodu, jaki niachoča viedać dzie praŭda, a dzie prapahanda, dzie spraviadlivaść dy ludzkaja hodnaść, a dzie niavola dy gienacyd.

Śviet nie razumieje jak naš narod moh dvojčy dapuścić da ŭłady Łukašenku, jak jon moža dazvalać amonaŭcam ździekvacca nad žančynami, jak jon moža pahadžacca z paŭtornymi falsyfikacyjami vybaraŭ. Nie razumieje čamu naš narod nia vyjšaŭ sotniami tysiačaŭ, kab baranić svaju nezaležnaść kali Putin zajaviŭ, što jon choča zrabić z nas rasiejskuju guberniju.

Kolki času jašče roznyja prajdziśviety buduć nad nami ździekvacca, traktavać nas jak reč, jakoju možna handlavać u imia čužych intaresaŭ.

Rasiejski faktar hraje biezumoŭna vialikuju rolu. Maskva nijak nia moža pahadzicca z tym, što na jejnaje darozie ŭ Kalininhrad dy ŭ Eŭropu znachodzicca niezaležnaja dziaržava, ź jakoju treba ličycca. Usio budzie rabić, kab nas niejak iznoŭ uklučyć u svaju imperyju.

Ale Maskva ničoha nia zmoža zrabić suprać nas, kali my hetaha nie dapuścim. Čas pračnucca, čas abvieścić śvietu, što my chočam być volnymi dy niezaležnymi, što my bolš nie dazvolim anikomu nas pradavać! Kali my hetaha ciapier nia zrobim, kali dazvolim Maskvie nas “intehravać”, tady nazaŭždy zahiniem jak nacyja, jak narod.

Pieršym krokam našaha adkazu Putinu mohuć stacca šeści, jakija adbuducca ŭ Miensku a ŭ inšych haradoch Biełarusi z nahody našaha sapraŭdnaha nacyjanalnaha śviata, Dnia Voli. U hety dzień uvieś biełaruski narod musić skazać śvietu, što jahonaja vola, jahonaja niezaležnaść, jahonaja majomaść, jahonyja hrošy, jahonaja terytoryja nie padlahajuć nijakamu šantažu, nijakamu handlu. Tolki ŭ svajoj ułasnaj, niezaležnaj krajinie, my abaronim tyja čałaviečyja pravy, jakimi karystajecca ŭvieś cyvilizavany śviet. Tolki kali budziem haspadarami jaje, budziem žyć tak jak žyvuć ludzi ŭva ŭsich naramalnych krajinach śvietu. Ale heta nia staniecca biaz nas, biaz našaha ŭdziełu! Pryhadajma jašče raz słovy našaha praroka Janki Kupały:

Žyvie Biełaruś!

Ivonka Survilla
Staršynia Rady Biełaruskaj Narodnaj Respubliki