Vystupleńnie Staršyni Rady BNR na III-aj Kanferencyji Biełarusaŭ Bałtyji
Vysoka Pavažanyja Hości, Delehaty, Arhanizatary,
Darahija Surodzičy
Maju honar vitać Vas ad imia Rady Biełaruskaj Narodnaj Respubliki na hetaj Treciaj Kanferencyi Biełarusaŭ Bałtyji. Žadaju Vam sapraŭdy plonnaj pracy.
Temy hetaha schodu važnyja i cikavyja, bo ž havoračy pra sytuacyju ŭ Biełarusi, my nia možam nie źviarnuć uvahi j na dačynieńni pamiž našym narodam i narodami Bałtyji, asabliva ŭ abstavinach zachadaŭ Letuvy, Latviji dy Estonii stacca paŭnavartasnymi siabrami NATO i Eŭrapiejskaha Źviazu.
Tut chaciełasia b prypomnić, što nia tak daŭno jašče, u Kanadzie, Biełarusy razam z narodami Bałtyji dy jinšymi paniavolenymi narodami Siaredniaj i Uschodniaj Eŭropy, zmahalisia za našuju j Vašuju volu j niezaležnaść. Razam demanstravali ŭ “Dzień Čornaje Stužki”, kab prypomnić śvietu ab haniebnym dahavoru Ribbentrop-Mołotov dy siadzieli za adnym stałom uva ŭpravie Rady Šmatkulturja Kanady, jakaja baraniła pravy mianšyniaŭ zachoŭvać svaju spadčynu ŭ dalokaj Kanadzie.
Druhi raz užo za apošnich sto hadoŭ narody Bałtyji dasiahnuli svaje mety: žyvuć u svaich volnych i niezaležnych krainach. A my znou apynulisia ŭ niavoli na svajoj ziamli.
Dziela našaj supolnaj minuŭščyny i našaj supolnaj spadčyny, a taksama dziela Vašaj i našaj lepšaj budučyni, my pakładajem vialikija nadzieji na padtrymku narodaŭ Baltyji ŭ našym zmahańni za volu i demakratyju ŭ Bełarusi.
Novaja žaleznaja zasłona – novaja Berlinskaja ściana – miž našymi narodami nia tolki budzie trahedyjaj dla žycharoŭ pryhraničnych ziemlaŭ našych krainaŭ, ale j pryśpiešyć tatalnuju izalavanaść Biełarusi ad volnaha śvietu dy pastavić jaje ŭ jašče bolšuju zaležnaść ad Rasieji.
Heta nia pojdzie na karyść ani našym susiedziam, ani nam, ani Eŭropie.
Tamu prašu Vas nie pamahać nialudzkamu režymu, jaki panuje ŭ Biełarusi izalavać naš narod ad rešty śvietu, a naadavarot, zrabić usio mahčymaje, kab spryjać pracesu demakratyzacyi Biełarusi dy intehracyi jaje ŭ Eŭropu. Treba mieć na ŭvazie toj fakt, što ŭ samoj Biełarusi usio bolš i bolš jejnych hramadzianaŭ, aktyvistaŭ dy hramadzkich arhanizacyjaŭ vykazvajucca za dalučeńnie Biełarusi da NATO j da Eŭrapejskaha Źviazu.
Krainy Bałtyji znachodziacca ŭ idealnaj sytuacyi kab da hetaha spryčynicca, tak doŭha jak nia budzie miž Vami j nami Berlinskaj Ściany. Mocna prašu Vas jaje nie budavać.
Eŭrapejski Źviaz treba prasić, kab nie vymahaŭ ad našych najbližejšych susiedziaŭ ažyćciaŭleńnia palityki zakrytych dźviarej, jakaja pieraškodzić pieradusim žycharom Vileńščyny ŭ Letuvie i ŭ Biełarusi. Tak, jak kaliś hranica pamiž Polščaj i BSSR, padzielić jana siem’ji, zakryje ludziam darohu na mohilki svajich pradziedaŭ, adłučyć jich ad svaje spadčyny. Ja ŭpeŭnienaja, što nia hetaha žadaje Eŭrapejski Źviaz.
Ivonka Survilla
Staršynia Rady BNR
Vilnia, 20.07.2002